Се 'рцыдмæ инæлары хæдзары раз æнæхыгъд адæм æрæмбырд ирæй, кæсæгæй, уырысæй. Зæххыл нал цыдысты æмæ æнхъæлмæ кастысты.
Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
ЗÆХХЫЛ НАЛ ЛÆУУЫН — Истæмæй тынг сбуц уын, схъæлдзæг, схъал уын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АМРАН — Даредзанты таурæгъты сæйраг архайæг Амран у ирон адæмы уарзондæр таурæгъон хъæбатыртæй иу. Нарты Батрадзимæ сæ æрæвæрæн ис фæрсæй фæрстæм. Батрадзау Амран дæр у рæстыл тохгæнæг, æгъдауджын, æнæуæлдай ми, йæхи уæлдæр не вæры, хистæртæн,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НАРТÆ — Нарты кадджыты сæйраг архайджытæ, хъæбатыр, зондджын, зонынджын æмæ æгъдауджын адæмы хатт. Ирон адæм сæ хонынц сæ таурæгъон фыдæлтæ. Хуыцау сæ сфæлдыста уæйгуыты фæстæ. Иу кадæг нын Нарты равзæрды тыххæй афтæ дзуры: – Хуыцау дунейы куы сфæлдыста … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УАСÆГОЙ — Ирон адæмон сфæлдыстады мæргътыл бирæ таурæгътæ ис. Уыдон сын æвдисынц сæ мифологион равзæрд, сæ æцæг миниуджытæ. Ис Уасæгойыл дæр ахæм таурæгъ. «Хорз, æфсармджын æмæ фæрныг хæдзары бахъомыл рæсугъд, гуырвидауц, зæвæттæм дзыккуджын чызг. Бинонты… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АЦÆМÆЗ — Нарты Ацæйы кæстæр фырт. Алæгатæй. Кадæг «Ацæмæз æмæ Насран æлдар» зæгъы: «Ацæтæй мыггаг нал уыдис – Ацæ йæхæдæг зæронд баци, йæ фырт Ацæмæз та ма дзидзидай уыдис». Ахæм уавæры æрæййæфта зæронд Ацæйы йæ хæрæфырт Насран æлдары усы скъæфты рæстæг,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
САТАНА — Уæларвон Уастырджи æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæйы (Сасанайы) чызг. Райгуырд зæппадзы Уырызмæг æмæ Хæмыцы мард мадæй. Уастырджийы зæрдæмæ Дзерассæ афтæ тынг цыд, æмæ удæгасæй йæ къухы куы нæ бафтыд, уæд æм мардæй зæппадзмæ бацыд. «Нымæтын ехсæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХУЫЦАУ — тж. ИУНÆГ СТЫР ХУЫЦАУ Ирон адæм æнусты дæргъы мингай азты табу кæны, кувы æмæ нымдгæнгæ царды хорздзинæдтæ куры Дунескæнæг Иунæг Стыр Хуыцауæй. Ирон адæмы зонды раджы ныффидар, чырыстон, пысылмон дин нæ, фæлæ ма иннæ рагондæр динтæ дæр куы нæма… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АББАЙКУЫЦЫКК — Æлдары æхсæз æххуырстæй иу. Дардта йæ æрмæст цуаны цæуынæн, иннæты та – хæдзары куыстæн. Æлдар æй иннæтæй фылдæр уарзта, æмæ йæм уыдон хæлæг кодтой. Иу бон æлдарæн афтæ зæгъынц: «Кæд Аббайкуыцыкк афтæ хорз у, уæд ма уæлæ фæсхох иу уæйыг цæры, æмæ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
